یادداشت مهر؛
اتصال چابهار به ریل مهمتر از افزایش ظرفیت بندر
به گزارش آوا مسكن یك كارشناس حمل و نقل اعتقاد دارد مشاركت قرارگاه سازندگی خاتم در اتصال بندر چابهار به شبكه ریلی از اولویت بالاتری نسبت به اجرای فاز دوم توسعه بندر شهید بهشتی برخوردار می باشد.
به گزارش آوا مسكن به نقل از مهر، سید میثم لاجوردی، كارشناس حوزه حمل و نقل ریلی در یادداشتی كه در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است، به اهمیت اتصال بندر چابهار به شبكه ریلی و اولویت داشتن این پروژه بر اجرای فاز دوم توسعه بندر شهید بهشتی پرداخته است كه متن كامل یادداشت از نظرتان می گذرد:
سعید محمد، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) در بازدیدی از فاز نخست طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار كه سال قبل با حضور رئیس جمهور به بهره برداری رسیده بود، بر لزوم توسعه این بندر بعنوان دروازه توسعه یافتگی محور شرق كشور تاكید كرد و خبر از آمادگی قرارگاه خاتم برای اجرای فاز دوم طرح توسعه بندر شهید بهشتی داد.
اهمیت چابهار بعنوان كانون اتصال ۳ قاره
موقعیت ممتاز جغرافیایی چابهار سبب شده تا از این شهرستان بعنوان نقطه كانونی اتصال ۳ قاره آسیا، اروپا و آفریقا شناخته و از بندر شهید بهشتی چابهار بعنوان دروازه ملل نام برده شود.
فراهم شدن دسترسی ساده كشورهای محصور در خشكی آسیای میانه به آب های آزاد، امكان برقراری ارتباط تجاری میان هند با كشورهای افغانستان، روسیه، قفقاز و CIS همچون مواردی هست كه اهمیت ساخت و بهره برداری از این بندر تجاری را نسبت به سایر بنادر در جنوب كشور بیشتر ساخته است.
بیرون از تنگه قرارداشتن این بندر، دسترسی نزدیك تر به آب های آزاد (فاصله زمانی ۳۰ ساعته نسبت به بندر شهید رجایی) و امكان توسعه فیزیكی در آینده همچون مزیت هایی بود كه سبب شده تا طرح توسعه این بندر در دستور كار دولت ها قرار بگیرد.
بهره برداری از ظرفیت خالی بندر با اتصال به شبكه ریلی
طرح توسعه بندر شهید بهشتی بعد از انقلاب در سال ۱۳۸۶ شروع شد و فاز اول آن با هزینه ای بالغ بر هزار میلیارد تومان در پاییز سال ۹۶ مورد بهره برداری قرار گرفت.
ظرفیت اسمی این بندر بعد از تكمیل و بهره برداری فاز نخست از ۲.۵ میلیون تن به ۸.۵ میلیون تن ارتقاء یافت. هرچند كه طبق نظر كارشناسان در همین مرحله، ظرفیت عملیاتی بندر تا ۱۲ میلیون تن قابل افزایش خواهد بود.
اما با بررسی عملكرد این بندر، در سال های اخیر پر واضح است گلوگاه فعال شدن این ظرفیت ترانزیتی در بندر نیست. چونكه طبق آمار سازمان بنادر و دریانوردی، ظرفیت عملیاتی این بندر در طول سال های بهره برداری هیچ گاه تكمیل نشده و دلیل اصلی آن هم ضعف در زیرساخت های پس كرانه بندر بوده است.
به عبارت دیگر عدم وجود زیرساخت مناسب حمل ونقلی نظیر بزرگراه، آزادراه و مهم تر از آن عدم اتصال این بندر به شبكه ریلی سبب گشته است تا نه تنها هیچ گاه ظرفیت قبلی بندر به تكمیل برسد بلكه اولویتی هم برای توسعه بندر نسبت به اتصال به شبكه ریلی وجود نداشته باشد.
محمد راستاد مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی هم به تازگی اعلام نمود: علیرغم افزایش ظرفیت بندر شهید بهشتی، پیش بینی می گردد تا آخر سال ۶ میلیون تن از ظرفیت این بندر خالی بماند.
محدودیت منابع دولتی عامل پیشرفت كند پروژه های زیرساختی
پروژه اتصال چابهار به شبكه ریلی (راه آهن چابهار ـ زاهدان) از سال ۸۹ وارد بودجه مصوب كشور شد. بعد از گذشت ۴ سال از آن، در سال ۹۳ پیمانكار این پروژه قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) تعیین شد كه از آن سال تا كنون، این پروژه ۶۱۰ كیلومتری با پیشرفتی كمتر از ۴۰ درصد در دست راه اندازی قرار دارد.
آنچه سبب شده تا پیشرفت این پروژه ریلی كند شود عدم تخصیص منابع دولتی بوده است. برای روشن تر شدن این محدودیت می توان به بودجه پیشنهادی ۱۱۰ میلیارد تومانی برای این پروژه در لایحه بودجه سال ۹۸ اشاره نمود.
به طور كلی راه اندازی هر كیلومتر خط آهن در دشت حدوداً نیازمند ۱۰ میلیارد تومان است و برای تكمیل این قطعه از پروژه راه اندازی خط آهن چابهار ـ سرخس (قطعه چابهار ـ زاهدان) نیاز به ۴ هزار میلیارد تومان اعتبار دیگر است.
این درحالی است كه كل بودجه شركت ساخت و توسعه زیربناهای كشور كه وظیفه ساخت جاده اصلی، بزرگراه، آزادراه و خطوط ریلی را دارد امسال بیشتر از ۲ هزار میلیارد تومان بوده كه در لایحه بودجه سال آینده، این رقم به بیشتر از ۴ هزار میلیارد تومان رسیده است.
بنابراین اگر شركت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل كشور، تمام منابع خود امسال را فقط به ساخت این پروژه تخصیص دهد، بازهم هزینه مورد نیاز برای تكمیل این خط ریلی تأمین نخواهد شد.
ضرورت مشاركت بخش غیردولتی برای تكمیل پروژه های زیرساختی
باتوجه به موارد فوق الذكر این طور می توان جمع بندی نمود كه قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا كه تابحال بعنوان پیمانكار پروژه های كلان زیرساختی كشور شناخته شده است، باید با تغییر رویه از كار پیمانكاری و با استفاده از مدلهای قراردادی مشاركت عمومی ـ خصوصی نظیر BOT، به كمك دولت بیاید و در ساخت و بهره برداری از پروژه های سود ده شریك دولت شود.
در این خصوص پرواضح است كه برای بهره مندی از منابع خرج شده برای ساخت فاز نخست توسعه بندر شهید بهشتی باید پروژه ریلی چابهار ـ سرخس ساخته و تكمیل شود.
بدین ترتیب ضمن بهره مندی از عواید ملی حاصل از افزایش ترانزیت، مقدمات لازم برای توسعه و پیشرفت استان های كمتر برخوردار شرق كشور نظیر سیستانوبلوچستان و خراسان جنوبی فراهم خواهد شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب